Leuk, die boomtuintjes met extra beplanting! Dat fleurt de stad op! Hoe klein zo’n stukje ook is, met wat inheemse bloemen erin zorg je toch voor meer voedsel voor insecten. Zo draag je bij aan de biodiversiteit. Let wel op dat je door jouw tuintje niet de boom de das omdoet. Want dat gebeurt nu helaas wel, geheel onbedoeld.

Boomtuin do’s (en don’ts!)

Een boomtuin voor je deur fleurt de straat op. Een goede reden dus om een boomspiegel te adopteren en er zelf eentje aan te leggen. Het is alleen best wel een dingetje om er wat moois van te maken. Want het is maar een klein oppervlak en het ligt vol met wortels. Bovendien moet die tuin niet ten koste gaan van het voortbestaan van de boom zelf. Op de foto onderaan zie je een slachtoffer van een verkeerd aangelegde boomtuin. Zoiets wil je natuurlijk voorkomen. Daarom geven we je graag de do’s, maar dus ook de don’ts, van een boomtuin beplanten.

De do’s (want fleurig, goed voor de biodiversiteit en niet schadelijk voor de boom):

• Maak gebruik van inheemse planten. Zij zijn veel beter bestand tegen de vaak moeilijke omstandigheden in een boomspiegel. Goede adressen daarvoor vind je in deze lijst van kwekers.
• Neem planten die groeien op voedselarme grond. Zo zijn veel inheemse planten dol op de zanderige bodems van boomspiegels, dus doe daar je voordeel mee. Wist je trouwens dat veel planten sowieso helemaal geen extra aarde of compost nodig hebben? Ze groeien anders juist te snel en worden slap en breekbaar. Bij de don’ts kun je lezen waarom dat voor de boom ook vele malen beter is.
• Zaai dit najaar een mix in van eenjarigen en vaste planten. De herfst is hier een uitstekend seizoen voor. Dan heb je komend voorjaar een mooi tuintje zonder veel werk. Maak de grond wat los met een klein harkje en strooi de zadenmix uit. Bedek eventueel met een heel dun laagje aarde vermengd met zand.
• Bloembollen erin zetten kan natuurlijk ook. Als je vermeerderingsbollen neemt, dan komen ze elk jaar als vanzelf weer op, in nog grotere hoeveelheden.
• Ook een handige optie: laat planten die vanzelf opkomen gewoon eens staan. Misschien zijn het wel prachtige bloeiers. En het kan niet anders of het zijn stevige soorten, waar je verder weinig omkijken naar hebt.
• Wil je een afscheiding maken tegen honden, vuilniszakken en fietsen? Neem dan een open hekwerk zoals op de foto, zodat je voorkomt dat de aarde of afgevallen bladeren zich ophogen rondom de stamvoet (dat is funest voor de boom, zoals te lezen is bij de don’ts).

Ook nog een tip: Is jouw boomspiegel en die van andere adoptanten in je straat erg klein? Overweeg dan om gezamenlijk een vergroting van de boomspiegels aan te vragen. Als groep krijg je eerder toestemming vanuit de gemeente én kom je mogelijk in aanmerking voor subsidie voor de aanleg.

De don’ts (dus niet doen, want schadelijk voor de boom zelf):

• Zorg dat je de voet van de boom niet met aarde bedekt. Het risico is namelijk dat de boom een extra wortelstelsel aanmaakt, waardoor het dieperliggende deel afsterft. Ook kan de stam gaan rotten. In beide gevallen verzwakt de boom, met kans op omvallen. Volgens de gemeenteregels mag je rond de stamvoet maximaal 5 centimeter aarde aanbrengen. Maar LET OP: die 5 centimeter is in totaal, over alle jaren heen, en dus niet per laag! Bedenk ook dat dit snel meer wordt, door afgevallen bladeren en plantresten die composteren. Voeg daarom liefst géén aarde toe.
• Plaats daarom ook geen gesloten hekwerk rondom je tuin. De grond rondom de voet hoopt zich dan namelijk vanzelf op. Gebruik in plaats daarvan bijvoorbeeld een open hekwerk zoals te zien op de foto.
• Beschadig of verwijder de wortels niet tijdens het beplanten. Want ook dat levert een groot risico op ziekte en verzwakking van de boom. Dat betekent dus in de meeste gevallen dat je maar weinig ruimte hebt om nieuwe beplanting aan te brengen. Zie bij de do’s wat er wel mogelijk is.
• Zet geen potten of andere zware dingen in je boomtuin. Die maken dat de grond verdicht waardoor regenwater niet kan infiltreren, en dat de boom minder goed kan ademen.
• Gebruik geen woekerende planten als bamboe of heesters. Het is niet toegestaan en hoogstwaarschijnlijk haalt een gemeentemedewerker ze weg. Dat is jammer van al jouw werk. Bovendien is het slecht voor de boom, want dergelijke planten en hun wortels worden gewoon te groot. En natuurlijk is ook het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen en gif uit den boze!

Meer info?

Alle gemeentelijke voorwaarden vind je hier. Benieuwd naar wat mooie voorbeelden? Kijk dan op deze pagina. Voor meer achtergrondinformatie over de risico’s van ophogen van aarde rond de voet, kun je dit artikel lezen.