Nu de lente aanbreekt, gaat iedereen weer aan de slag in de tuin of balkon. Zakken aarde worden aangeschaft en kwistig rond gestrooid in potten en plantenbedden. Maar is dat wel nodig?
Is nieuwe aarde in de lente altijd nodig?
Nee hoor, dat is een fabeltje. In de meeste gevallen is dat totaal overbodig. Bovendien heeft al die nieuwe aarde uit zakken zelfs een aantal nadelen:
- Bijna alle zakken bevatten chemische voedingselementen zoals stikstof, fosfaat en kalium. Dat maakt de plant overigens weinig uit; het nadeel is vooral dat het produceren van deze chemische stoffen veel energie kost en dus CO2-uitstoot.
- Ze bevatten een erg hoog gehalte aan voedingsstoffen. Veel planten gaan door deze overbemesting té snel groeien; met een beetje wind knakken ze al door hun stelen.
- Deze grote hoeveelheden voeding zijn heerlijk voor planten die je misschien liever niet in je tuin wilt. Denk aan brandnetels, zevenblad of bramen.
- Omdat niet alle voedingselementen opgenomen zullen worden, spoelen ze uit naar het grondwater. Met als resultaat overmatige algengroei en zuurstoftekort in sloten, kanalen en plassen.
- De meeste inheemse planten gedijen sowieso veel beter op niet te rijke tot zelfs voedselarme bodems. Ze verpieteren simpelweg door die overdaad aan voeding.
- Bovendien bevatten de zakken aarde veel turf. Die turfaarde wordt afgegraven uit veengebieden. Nederland heeft het eigen veen al in de 19e eeuw als brandstof opgestookt, daarom halen we het nu uit de Baltische landen. Uit waardevolle natuurgebieden die steeds zeldzamer worden in Europa. Is dat het ons waard?
Ga daarom spaarzaam om met het aanbrengen van nieuwe aarde. Voor de duidelijkheid: compostaarde is aarde waar een beetje compost aan toegevoegd is. De nadelen gelden dus ook hier voor.
Maar wat dan wel om jouw planten goed te verzorgen?
Hoe krijg je een voedzame en gezonde bodem?
Wat iedereen wil bereiken met die zakken nieuwe aarde, is de aarde voeden. Zodat de planten beter groeien. Maar dat kan op een veel betere manier. Beter voor jouw portemonnee maar vooral ook voor de bodem, jouw planten en de natuur in zijn geheel. De vuistregel daarbij is: koester het bodemleven.
Voor een gezonde bodem met de nodige voeding is het bodemleven namelijk cruciaal. Als jij zorgt dat zij te eten hebben, dan verteren zij dat tot een prachtige compost. Natuurlijke compost is de allerbeste voeding voor je bodem. Het geeft bovendien een goede luchtigheid én het werkt als een spons. Laat deze natuurlijke kringloop van leven gewoon zijn werk doen met behulp van de volgende tips:
- Laat de bodem zo veel als mogelijk met rust. Want elke keer dat jij de tuin flink schoffelt of omploegt, verstoor je het bodemleven drastisch. En dat herstelt zich heel langzaam.
- Geef het bodemleven te eten door bladeren en plantenresten gewoon te laten liggen.
- Breng een laag mulch (= organisch materiaal) aan op de bodem. Dat beschermt tegen allerlei weersinvloeden, zoals zon, regen, wind en kou. Het hele jaar door raadzaam.
- Eventueel kun je een dun laagje bladcompost rond je planten strooien.
Bladcompost en mulch kun je tegenwoordig gewoon kopen. Handig als er weinig afvallende bladeren bij je belanden, of geen ruimte hebt voor een composthoop. Als je denkt dat je planten toch wat extra voeding kunnen gebruiken, overweeg dan wormenpercolaat. Misschien hebben beheerders van wormenhotels wel wat te geef?
Doe meer – Workshop en inkoopactie
Als je meer wilt te weten over het bodemleven, en hoe je dat kunt bevorderen in bloembakken of potten, kom dan naar onze gratis workshop Bodemleven – ook in plantenbakken. Die vindt plaats op 10 april in de Tuin van de Wijk Olympus.
In het najaar organiseren we een inkoopactie voor bewoners in Zuid. Zo kun je aan goede kwaliteit mulch, houtsnippers, worteldoek en toch ook aarde komen (want nieuwe tuinen, plantenbakken en moestuinen kunnen soms wel nieuwe aarde gebruiken). Voor een schappelijke prijs. Bovendien is dat de beste tijd om je tuin voor te bereiden voor het groeiseizoen het jaar daarop. Houd daarom onze nieuwsbrief in de gaten, zodat ook jij goede tuinmaterialen kunt aanschaffen.