Een groene gevel met behulp van klimplanten

Een groene gevel krijg je door klimplanten te laten groeien voor de muur. Mooi én een effectieve manier om je huis te isoleren! Bakstenen muren houden op hete dagen veel warmte vast en koelen ’s nachts moeilijk weer af. Een met groen begroeide muur houdt de warmte goed buiten. Bovendien is zo’n groene gevel goed voor de biodiversiteit.

Heel handig is ook dat klimplanten op de bodem weinig ruimte innemen, omdat ze diep in de aarde wortelen. Zelfs in een tuintje van slechts één weggehaalde tegel kun je een klimplant laten groeien.

Broodje-aap-verhaal

In tegenstelling tot wat er verteld wordt, zijn klimplanten niet slecht voor een (gezonde) gevel. Huizen gebouwd na 1920 hebben sowieso nergens last van. Alleen huizen van vóór 1920 lopen het risico dat zelfhechters zoals klimop en wilde wingerd de kalkmortelvoegen kunnen aantasten. Echter, de beschutting die de klimplant biedt tegen de voortdurende inwerking van regen, zon en wind, beschermt juist de muur in zijn geheel. Dat compenseert in ruime mate de eventuele nadelen.

Het nut van groene gevels

Alle voordelen van een groene gevel op een rij:

• Gevelbegroeiing werkt isolerend. In de zomer is het als een zonnescherm voor je bakstenen muur. Beelden van een infra-rood camera laten zien dat het verschil in temperatuur tussen een begroeide en onbegroeide muur gemakkelijk tot 15 graden oploopt. In de winter zorgt het dat de warmte binnen minder snel ontsnapt.
• Het werkt ook als een regenjas, waardoor begroeide muren droger zijn dan niet begroeide muren.
• Het is goed voor de biodiversiteit in de stad. Vogels en insecten vinden er namelijk beschutting, nestgelegenheid en voedsel.
• Klimplanten vangen fijnstof af. Dat helpt om de luchtkwaliteit op straat beter te maken. Vooral soorten met grote bladeren, zoals klimop, hebben deze afvangende werking.
• Door de verdamping van water via de bladeren heeft de klimplant een afkoelend effect tijdens hete zomerdagen.
• Ook fijn: de begroeiing heeft een geluiddempende werking. Je hebt dus wat minder last van het stadslawaai.
• Een groene gevel vangt bij een regenbui water op het blad, dat vervolgens langs de takken naar de aarde beneden drupt. Dat regenwater gaat niet de goot in, heel rainproof dus.

Leg een groene gevel aan

Voor een klimplant heb je weinig ruimte nodig. Zorg wel dat de plant in de aarde staat en niet slechts in zand. Als je tegels wipt om een klimplanten-tuintje te maken, graaf dan het zand tot minimaal 30 cm diep weg. Vervang het door goede tuinaarde met bovenop een laagje compost. Watergeven is noodzakelijk totdat de plant goed diep geworteld is. De eerste weken om de dag en vervolgens het eerste jaar eenmaal per week. Daarna haalt hij zijn vocht uit het grondwater. Vergeet niet om vooraf toestemming te vragen aan de huiseigenaar, verhuurder of VVE.

Sommige soorten klimplanten hechten zichzelf met kleine worteltjes vast aan de muur, zonder hulpmiddelen. Dat zijn de zogenaamde zelfhechters. De bekendste zijn klimop en wilde wingerd. Je hoeft hem alleen maar in een klein stukje grond te zetten en dan zoekt de plant zelf de weg omhoog. Met de jaren zullen ze de gevel steeds verder beklimmen.

Andere klimplanten hebben houvast nodig. Je kunt ze leiden langs een houten of metalen raster of roestvrije kabels. Soorten als kamperfoelie, jasmijn of clematis hebben genoeg aan een eenvoudige klimhulp voor de muur. Soorten die je beter wat verder van de muur af kunt zetten zijn rozen of passiebloem. Als je flink de hoogte in wilt, is 10-15 cm tussen muur en raster altijd een aanrader. Dan hebben de stammen en bladeren lekker de ruimte om te groeien en volwassen te worden.

Groene gevel onderhoud

Een groene gevel vraagt niet veel onderhoud. Het belangrijkste is het snoeiwerk. Sommige klimplanten kunnen namelijk in korte tijd flink groeien. Vraag aan je buren of zij wel gediend zijn van scheuten van jouw klimplant in hun tuin, want voor je het weet zit ie ook bij hen. Dan is extra snoeien wel zo slim voor een goede relatie.

Let met zelfhechtende soorten zoals klimop en wilde wingerd op bij het houtwerk zoals kozijnen. De luchtworteltjes hechten zich in het hout. Ook scheuren in de muur vormen een risico voor het naar binnen groeien van scheuten (maar scheuren wil je sowieso snel aanpakken 😉).

Gebruikt jouw klimplant een klimhulp? Controleer dan af en toe of deze nog wel goed bevestigd zit.

Keus aan klimplanten

Er is een ruime keuze aan klimplanten, en welke voor jij het meest geschikt is, hangt af van verschillende zaken. Hoe groot, hoog en dichtbegroeid wordt de plant in de loop der jaren, en past dat bij jouw gevel? Help je graag de dieren of kies je liever voor een cultivar met grote en kleurrijke bloemen? In de Amsterdamse Klimplantengids vindt je alle informatie om die keus gemakkelijk te maken.

PS: GroeneBuurten zet er graag eentje in het zonnetje, namelijk de inheemse klimop (Hedera helix). Hoewel hij lijdt onder een slechte naam, is het juist een geweldige soort die veel meer erkenning verdient voor al zijn goede bijdragen! Ten eerste is hij geweldig voor de biodiversiteit. Omdat hij heel laat in het jaar bloeit, biedt hij als één van de laatste planten nectar aan insecten. En tot laat in de winter genieten vogels van de bessen. Verder blijft hij het hele jaar groen en is het een gemakkelijk plant. Bovendien doet hij het goed zowel in de zon als in de schaduw. Ook geschikt voor mensen zonder groene vingers dus.