De bodem is de basis

De bodem is de basis, hoor je vaak. Maar waarom is dat eigenlijk zo?

De bodem bevat een heel systeem van levende organismen, oftewel het bodemleven: van microscopisch kleine bacteriën en aaltjes, tot schimmels, springstaarten, mijten, miljoenpoten, regenwormen, mollen en muizen. Samen vormt het bodemleven een ondergronds voedselweb. Zij verteren het dode materiaal en maken het zo weer beschikbaar als voeding voor planten.

Een gezonde bodem bestaat voor slechts 5% uit bodemleven, maar per m2 grond zijn dat alsnog miljoenen levende wezens! En ze zijn enorm belangrijk! Zonder hen zouden planten niet groeien en het leven op aarde niet mogelijk zijn.

Gezond en vol bodemleven

Het bodemleven creëert alle elementen voor een gezonde en productieve bodem: vruchtbaarheid, goede structuur, infiltratiecapaciteit, waterberging, koolstofopslag, én de onderdrukking van ziektes en plagen. Gratis en voor niets. Je wilt het dus graag bevorderen!

Hoe je dat doet, lees je hieronder.

Laat het zijn werk doen

De beste tip is eigenlijk: doe zo min mogelijk. Laat deze kringloop van leven gewoon zijn werk doen. Laat dus in het najaar afgevallen bladeren en dorre stengels in het najaar gewoon lekker liggen in plaats van op te ruimen. Ze beschermen de bodem tegen weersinvloeden en het bodemleven heeft zo meer dan genoeg voedsel om te verteren en goed te gedijen. Bovendien helpt deze natuurlijke bedekking (= mulch) tegen uitdroging van de grond. In braakliggende grond verdampt het water snel en door de zon wordt het bodemleven in de grond ook snel aangetast.

Niet meer schoffelen

Laat de bodem sowieso zoveel mogelijk met rust. Want elke keer dat jij de tuin flink schoffelt of omploegt, verstoor je het bodemleven drastisch. En dat resulteert in een minder goede kringloop die zich slechts heel langzaam, soms pas over jaren, weer herstelt.

Overbemesting

Vermijd kunstmest en voeg niet telkens nieuwe aarde toe. Mensen denken dat hun planten anders niet goed zullen groeien. Helaas is vaker het omgekeerde waar: de planten groeien niet goed omdat ze veel te veel voeding krijgen. Kunstmest bestaat uit allerlei chemische minerale voedingsstoffen, die ook in tuinaarde en potgrond worden verwerkt. Kunstmest veroorzaakt een disbalans in de voedingsstoffen waardoor de groei van sommige bodemdiertjes zal exploderen en andere wegvluchten of doodgaan. Meestal profiteren vooral brandnetels, zevenblad en bramen van deze overbemesting. Ook bladcompost of wormenthee gebruik je dus liever met mate! De beste oplossing is gewoon om dode plantenresten in de tuin te laten liggen. Dat is voedsel voor het bodemleven en daarmee de juiste toekomstige voeding voor jouw planten.

Mulchen

Op plekken waar je weinig natuurlijk tuinafval hebt, zoals een balkon of een tuin met weinig bomen in de buurt, kun je zelf zorgen voor die natuurlijke beschermlaag tegen wind, regen, zon en vorst. Dat doe je door mulch aan te brengen. Mulchen is niets anders dan de bodem bedekken met organisch materiaal. Eigenlijk hetzelfde dus als die afgevallen bladeren en dode stengels van Tip 2. Je kunt kiezen voor bijvoorbeeld stro, houtsnippers van snoeihout, bladeren of grasmaaisel. Voor grotere oppervlakten kun je bij Bio-Kultura zowel goede mulch als houtsnippers van lokaal snoeiafval kopen.

Gebruik geen gif!

De hoofdregel is: gebruik geen gif! Niet tegen slakken, niet tegen mieren en ook niet tegen groene aanslag op je tegels. Al deze gifstoffen komen in de bodem terecht. Een deel van het bodemleven legt dan meteen het loodje en bij andere soorten hoopt het zich langzaam op. Met uiteindelijk hetzelfde resultaat. Ook de dieren die het bodemleven eten, raken zo beetje bij beetje vergiftigd. Kies voor andere methoden om een dier waar je last van hebt, te bestrijden. Lees hier de tips.